Blog

Is koffie een vriend of vijand voor onze gezondheid? 

De overvloed aan tegenstrijdige feiten heeft velen van ons in verwarring gebracht. Laten we eens kijken naar een aantal onderzoeken aan beide kanten.

De Voordelen

In de grootste studie tot nu toe, gefinancierd door een betrouwbare bron zonder belangenconflicten, lijkt de balans door te slaan in de richting van voorgestelde voordelen van koffieconsumptie.

Uit de 16 jarige studie met duizenden personen had de top 25% van koffiedrinkers duidelijk minder risico om te sterven aan spijsverterings-, circulatoire en cerebrovasculaire ziekten. Met zorgvuldige statistische aanpassingen voor levensstijlfactoren zoals dieet en roken, ontdekten de onderzoekers dat de groep die de meeste koffie dronk — de top 25%, een lager risico had op sterfte door welke oorzaak dan ook, vergeleken met degenen die geen koffie dronken.

De onderzoekers zagen ook opmerkelijke positieve veranderingen in bloedonderzoek, waaronder lagere C-reactieve proteïne niveaus (een maat voor ontsteking), lagere leverenzymen, lagere Hemoglobine A1C niveaus (een maat voor gemiddelde bloedsuiker over een periode van 3 maanden), lager 'slecht' cholesterol en een sterker immuunsysteem.

Verdere Voordelen van Koffie

- Mannen die 6 of meer kopjes koffie per dag consumeerden, zagen een vermindering van 18% in het risico op prostaatkanker en een vermindering van 40% in het risico op agressieve dodelijke prostaatkanker.

- Vier kopjes koffie per dag kunnen het risico op levercirrose met 84% verminderen.

- Het equivalent van vijf kopjes per dag gedurende vijf weken begon de schade van de ziekte van Alzheimer in de hersenen van muizen te herstellen door de niveaus van het abnormale eiwit amyloïde-beta te verminderen.

- Één tot vier kopjes verminderden het risico op Parkinson met 47%, en vijf kopjes per dag verminderden het met 60%.

In deze studie, hoe meer kopjes koffie per dag, hoe lager het risico op de ziekte van Parkinson.

- En hoewel er veel studies zijn die de cardiovasculaire risico's van koffieconsumptie aanhalen, toonde een recente studie aan dat vrouwen die 1-3 kopjes koffie per dag dronken, een 24% lager risico hadden om te sterven aan hart- en vaatziekten. 

- Evenzo leidde het drinken van 4 kopjes per dag tot de grootste risicovermindering voor sterfte in het algemeen, terwijl het drinken van 3 kopjes per dag werd gekoppeld aan de grootste risicovermindering voor sterfte door hart- en vaatziekten.

- Hoge bloeddruk, ooit de heilige graal van anti-koffiepubliciteit, wordt nu in twijfel getrokken. Studies hebben jarenlang aangetoond dat koffie de bloeddruk verhoogt, maar nieuwe studies laten zien dat, hoewel de bloeddruk aanvankelijk stijgt, deze na acht weken dagelijkse consumptie normaliseert.

- Laten we ook niet vergeten wat een krachtig effect koffie kan hebben op onze alertheid en cognitieve functies. Continu gedurende de dag toegediend, is aangetoond dat cafeïne zowel onze mentale als psychomotorische prestaties in stand houdt.

Wat is het Geheim?

Als je de cafeïne uit koffie haalt, blijven de hierboven genoemde voordelen relatief hetzelfde. Dus, als het niet de cafeïne is die verantwoordelijk is voor deze voordelen, wat is het dan?

Er zijn ongeveer 1000 actieve bestanddelen in de koffieboon, en slechts een paar ervan worden begrepen. We weten wel dat de koffieboon, het zaad van de vrucht, vol zit met antioxidanten.

Misschien wel de krachtigste bekende antioxidant in de koffieboon is chlorogeenzuur, een verbinding die het meest geconcentreerd is in de groene, ongeroosterde koffieboon, maar enigszins afneemt in het roosteringsproces.

De verzwakking van deze verbinding tijdens de reis van boon naar drank kan de reden zijn waarom we zoveel koffie nodig hebben om de vele voordelen te oogsten.

Tegenwoordig zijn groene koffie-extracten en chlorogeenzuurrijke langzame roasts beschikbaar om de voordelen van chlorogeenzuur te leveren zonder daadwerkelijk de donker geroosterde drank te hoeven drinken.

Nadelen:

De meeste negatieve onderzoeken naar koffie kunnen worden gekoppeld aan de impact op het zenuwstelsel.

Koffie is een stimulerend middel en verhoogt de afgifte van stresshormonen, die meestal zijn gereserveerd voor levensbedreigende, vecht-of-vluchtsituaties. De verhoging van deze hormonen is uren na consumptie detecteerbaar. Interessant is dat studies aantonen dat vergelijkbare effecten op stemming en autonome respons in het lichaam werden gemeten, ongeacht het cafeïnegehalte van de koffie.

- DHEA (dehydroepiandrosteron) is een steroïde hormoon dat kan afnemen door het drinken van koffie. DHEA is verantwoordelijk voor cel- en weefselherstel. Het verbetert ook het geheugen en de cognitieve functie, beschermt tegen stress en ondersteunt talrijke fysiologische processen.

- Koffieconsumptie (inclusief cafeïnevrije koffie) veroorzaakt de afgifte van een verslavende neurotransmitter genaamd dopamine. Dopamine is een plezierhormoon en wanneer de hersenen worden overspoeld met dopamine, vergeten ze nooit de bron. Nadat de koffieroest is uitgewerkt, beginnen de hersenen na te denken over de volgende kop, zodat een koffiedrinker kan worden verleid om te stoppen bij een koffieshop, zelfs als hij daarvoor niet aan koffie dacht. Dit is het effect van dopamine op de hersenen - het is het verslavende, "ik-moet-het-hebben" hormoon.

- Dopamine kan slechts één mechanisme zijn voor de verslavende aard van koffie. Ontwenningsverschijnselen zoals pijnlijke hoofdpijn, misselijkheid, braken, dunne ontlasting, depressie, angst en vermoeidheid komen vaak voor wanneer een koffiedrinker probeert te stoppen.

-Andere studies hebben aangetoond dat koffieconsumptie de levensduur kan verkorten, het cholesterol- en triglyceridengehalte kan verhogen, ontstekingsmarkers kan verhogen en, als je een genetisch langzame cafeïnemetaboliseerder bent, het risico op niet-fatale hartaanvallen kan verhogen.

- Andere studies tonen aan dat het slapeloosheid, vermoeidheid, herseninfarcten, evenals cardiovasculaire complicaties en cafeïneontwenning kan veroorzaken. 

- Bij vrouwen kan het interfereren met anticonceptiva en de hormonale balans na de menopauze.

- Koffie is beschuldigd van het onttrekken van mineralen zoals calcium, zink, koper en ijzer aan het lichaam, maar deze studies zijn effectief weerlegd, aangezien de hoeveelheid mineralen die mogelijk minder wordt opgenomen door koffie te klein is om een mineraaltekort te veroorzaken. Magnesiumdepletie is ook beweerd, maar ik heb geen wetenschap kunnen vinden die dit ondersteunt.

Samengevat, koffie:

- Verhoogt homocysteïne niveaus - een belangrijke risicofactor voor hartziekten.

- Verhoogt de bloeddruk.

- Verhoogt het cholesterol.

- Wordt geassocieerd met hartirregulariteiten.

- Verhoogt ontsteking.

- Kan het zenuwstelsel beschadigen.

- Verstoort neurotransmitters in de hersenen.

- Verandert DNA-reparatie.

- Verhoogt het risico op nierstenen.

- Verlaagt de botdichtheid bij vrouwen.

- Verstoort de slaap.

- Wordt in verband gebracht met erectiestoornissen.

- Wordt in verband gebracht met toegenomen symptomen van reflux en brandend maagzuur.

Het Ayurvedische perspectief:

Wanneer we tegenstrijdige wetenschap zien, zoals hier met studies over koffie, kijk ik naar de oude medische wijsheid van Ayurveda om te zien of we een overeenkomst kunnen bereiken.

Het lijkt erop dat de meeste negatieve onderzoeken naar koffie voortkomen uit de schadelijke effecten van de verhoogde productie van degeneratieve stresshormonen. Omdat deze effecten lijken te gelden voor zowel cafeïnehoudende als cafeïnevrije koffie, is het logisch om aan te nemen dat er andere stimulerende elementen in koffie moeten zitten.

Als je koffie gebruikt als een stimulerend middel om energie te krijgen, creëert dat op zichzelf een disbalans.

Het gebruik van een stimulerend middel om energie te creëren die je van nature niet hebt, kan je potentieel in de schulden duwen, soms aangeduid als bijnieruitputting.

Bovendien is koffie, via zijn dopamineactivatie, een zeer verslavende stof die pieken en dalen in energie veroorzaakt. 

Op hun beurt kunnen deze pieken en dalen de stemming en fysiologische functie beïnvloeden. Na verloop van tijd, zoals bij elke drug, is er meer cafeïne nodig om hetzelfde mentale boost of high te ervaren. Als je merkt dat je koffiebehoefte gestaag toeneemt, is de kans groot dat je ongevoelig wordt voor cafeïne en je blijft er steeds meer naar verlangen. 

Hoofdpijn na het stoppen is een teken dat je afhankelijk bent geworden.

Dat gezegd hebbende, kunnen kleine hoeveelheden in de ochtend met voedsel cortisol verhogen en melatonine onderdrukken, wat is wat zonlicht voor ons is ontworpen om te doen.

Ayurveda erkent dat koffie een effect heeft op de kwaliteit van de geest, deze in een rajasic of overactieve staat brengt. 

Dit gaat in tegen de vele leringen die de gezondheidsvoordelen van het kalmeren van de geest benadrukken, met technieken zoals meditatie. 

Onze wereld is al overgestimuleerd tot het punt dat velen van ons niet kunnen bijhouden. Het nemen van een stimulerend middel daarbovenop kan ons mogelijk in uitputting drijven. Een manier om deze bijwerkingen te vermijden is het drinken van natuurlijke, watergefilterde, biologische cafeïnevrije koffie.

Wil je nog meer weten hoe de Ayurvedische kennis jouw gezondheid verbeterd? Kom naar mijn kookworkshop en ontdek deze fascinerende wereld van elementen. Kijk hier voor meer informatie over de kookworkshop.

Bron: John Douillard