Blog

En opeens is er maart! Er komen meer zonnige dagen aan en je ziet steeds meer vrolijke mensen buiten zitten, genieten van de zon.

Het weer in maart is onvoorspelbaar en er kan van alles gebeuren. Er is al genoeg warmte om de grote jaarlijkse smelting van sneeuw en kou te veroorzaken, terwijl ook de interne vet "smelt" en je borst en sinussen beginnen vol te lopen met slijm. Alles voelt nat aan. De aarde is zwaar en vruchtbaar, rijk aan mogelijkheden. Je kunt vocht en wallen in jouw huid waarnemen en zelfs jouw voorhoofd kan koel en vochtig aanvoelen. 

De waterigheid van maart heeft ook emotionele gevolgen. Psychologisch is maart een maand van jammeren, huilen, verdriet en het loslaten van diepgewortelde emoties. Ademhalingsoefeningen (pranayama), zoals bhastrika en kapalabhati, (zie link naar deze deze oefeningen onder) kunnen zwaarte uit de borst wegspoelen. 

Maart in je lichaam

Als jouw wintervetlaag begint te smelten, verrijkt het jouw bloed waardoor je bloedsomloop verstopt raakt. Deze verschuiving maakt je kwetsbaar voor Kapha-aandoeningen, waaronder verstopping van de luchtwegen, verlies van eetlust en sinusitis. Net zoals je in de herfst verkouden wordt, krijg je in de lente 'gewone opvliegers', of beter gezegd 'vochtige opvliegers'. Dat komt omdat de ophoping en het teveel aan water de longen aantast, wat kan leiden tot verstoping van de bovenste luchtwegen en zelfs longontsteking. 

De symptomen van vochtige warmte zijn in alles gelijk aan verkoudheid, behalve de oorzaak en remedie. In beide gevallen valt hetzelfde virus je verzwakte sinussen aan. Met de 'vochtige warmte' zul je echter meer pijn voelen, zoals griep, zwaarte en gezwollen lymfeklieren. Slijmophoping zal dik zijn. Om de 'vochtige warmte' te voorkomen, vermijd je olieachtig, rijk en zoet voedsel, wanneer je je traag en zwaar of gebrek aan eetlust voelt. 

Bittere groenten zoals andijvie en witlof, diuretica zoals selderij, scherpe kruiden zoals cayennepeper en milde laxeermiddelen zoals aloë vera kunnen congestie opheffen, vetten in het bloed verminderen en overtollige waterophoping afvoeren.

Met de lentedooi zuivert jouw lichaam het wintervet van je huid. Deze vetten hebben je lichaam de hele winter beschermd tegen de kou. Terwijl je lichaam zich voorbereidt op warmer weer, verdikt de snelle afgifte van vetten het bloed, waardoor een bloedophoping ontstaat. Je kunt zelfs merken dat jouw hart sneller gaat kloppen, of je voelt een knellend gevoel in de borst als de verstopt bloed de bloedsomloop belast. 

Rauwe radijzen, rucola, en andere scherpe bitters verbeteren het vermogen van jouw lichaam om deze vetten te verwerken en jouw bloed te laten stromen.

De vettigheid van het bloed, samen met de stagnerende bloedsomloop, maken maart helemaal waterig en vochtig. Je merkt misschien zelfs dat jouw huid koel en vochtig aanvoelt, je voelt een druppeltje achter in de keel en misschien ook druk in de gehoorgang. De onvoorspelbaarheid van maart tast de immuniteit in de longen verder aan. Kleed je in laagjes, want windvlagen en de warme middagzon wisselen elkaar vaak af. 

Gebruik regelmatig een netipot om de sinusholtes vrij te houden van opeenhopingen. 

Verse peterselie, selderij, koriander, komijn, en andere warme diuretica helpen deze overtollige vloeistoffen af te voeren.  Als het goed is, krijg je vanzelf een verlangen naar jong groen zoals waterkers en rucola. Deze mosterdgroenten bieden scherpe pittige hitte, de stimulerende boost van chlorofyl geven en een revitaliserende bittere smaak. 

Ayurvedische routine voor maart

Het vroege voorjaar is een tijd om nieuwe energie op te doen (prana op te bouwen). Dagelijkse ademhalingsoefeningen (pranayama) zoals kapalabhati (vuurademhaling), bhastrika (middenrifademhaling) en anulom vilom (afwisselend ademhlling) houden je hoofd en longen vrij. 

Net zoals de zon vroeger opkomt, zou jij dat ook moeten doen. Sta op net voor zonsopgang zodat je ontkomt aan de trage energie van dit Kapha seizoen.

Lichaamsbeweging is in deze tijd van het jaar van cruciaal belang om je wintervetlaag kwijt te raken en ophoping te voorkomen. 

Vermijd dutjes overdag, want ze zijn een manier om Kapha te vergroten. Blijf voor 22.00 uur naar bed gaan, hoewel dit de tijd van het jaar is waarin het lichaam eigenlijk de minste hoeveelheid rust nodig heeft.

Ayurvedische voeding voor maart

Ga door met lichter voedsel in het algemeen gedurende het hele voorjaar. Geef de voorkeur aan scherpe, bittere en samentrekkende smaken. Begin voedsel te eten dat prana opbouwt. Prana betekent letterlijk je kinetische energie. Voedsel dat prana verhoogt omvat alles en nog wat groen, maar vooral malse jonge groenten en chlorofylrijk voedsel zoals spirulina. De meest vitale manier om prana te krijgen, is door te zoeken naar wilde voorjaarsverschijnsels zoals daslook, zevenblad en paardenbloemen die overal in het bos opduiken.

Voeg spirulina toe aan je groene sappen. Groentesap bouwt niet alleen prana op, maar helpt ook bij het vetmetabolisme. Eet rucola, sla, spinazie, andijvie of spruitjes. Dit is de beste tijd van het jaar om van salades te genieten. Afgezien van het verhogen van prana, hebben bittere groenten het extra voordeel dat ze je lever zachtjes reinigen. Garneer je maaltijden met koriander want  die zit boordevol met prana en is een geweldig spijsverterings- en ontgiftingsmiddel. Het kalmeert alle drie de dosha's.

Voeg zwarte peper, kaneel en gember toe aan je thee en koken - dit is de tijd van het jaar om dingen op te fleuren!

Pittige kruiden zoals chili en cayennepeper openen je luchtwegen en spoelen overtollige Kapha uit het lichaam. Misschien merk je zelf dat je trek hebt in pittig eten. Ga voor de vegetarische maaltijden, want peulvruchten en lichtere eiwitten staan weer op het menu. Zoals altijd moeten Pitta-types oppassen dat ze niet te veel scherpe kruiden gebruiken.

Koolsoorten zoals broccoli, bloemkool, kool en spruitjes dienen ook om Kapha in evenwicht te brengen. Vata-types moeten aan deze koken veel olie en spijsverteringskruiden toevoegen. Kliswortel of Maria distel is een klassiek levertonicum dat populair is voor milde reiniging. Misschien heb je wat in je achtertuin. Mild scherpe radijsjes zijn ook perfect voor maart. 

Peterselie is een uitzonderlijk diureticum. In tegenstelling tot andere diuretica zorgt het voor wateruitscheiding zonder verlies van elektrolyten. De hete en droge eigenschappen zijn nuttig voor het afvoeren van overtollige Kapha in het voorjaar. Groene kruiden zoals dille verwijderen overtollig vocht uit het lichaam, terwijl dragon een hete bitter is die het bloed verdunt en reinigt.

Voorkom wallen en het vasthouden van water met diuretica zoals komijn-, koriander- en venkelthee. Komijn, koriander, venkelthee, KKV genoemd, staat in de Ayurveda bekend om zijn ontgiftende eigenschappen en ondersteuning van de spijsvertering. Hete bitters zoals fenegriek zijn perfect gemaakt om Kapha in maart te verminderen.

Zorg ervoor dat jouw lentekoorts er een is van opwinding en niet van een slechte gezondheid. Door deze richtlijnen te volgen zal het vast lukken. 

In deze tijd ontkomt je er bijna niet aan om ziek te worden. Als je afgelopen maanden gedaan had, wat ik je hebt aangeraden of ben je zelf al op mijn kookworkshop "Detox koken voor elke dag" geweest, ben je misschien helemaal niet ziek geworden of viel het erg mee en had je er niet zo veel last van. 

Het is nu nog steeds een kritieke tijd wanneer jouw lichaam de juiste ondersteuning nodig heeft om een sterke immuunsysteem op te bouwen. Dat betekent nog steeds detoxen, detoxen en nogmaals detoxen. Of je het als een kuur doet of dat je dagelijks zo veel mogelijk reinigende voedsel eet, dat maakt niet uit. Doe wat bij jou het beste past.

Wat past bij jou beste en waarom? Dat kun je leren op mijn Ayurvedische kookworkshop "Detox koken voor elke dag". Lees hier meer informatie over.

zie hier Bhastrika Pranayama: https://youtu.be/-B93pnADIH4

zie hier Kapalabhati: https://youtu.be/B6bnFlVkKrE